Parçacık Radyasyonu Testleri Oluşturma Laboratuvarı

Proton Hızlandırıcı Tesisi Kalkınma Bakanlığının ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun destekleriyle 2012 yılında Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezinde açılmıştır. Bu proje, merkez laboratuvardaki dört odadan birisi olan Ar-Ge odasını, tesisin altyapısını kullanarak, nükleer, uzay, sağlık ve savunma sanayisi için radyasyon testi yapılabilecek şekilde düzenlemeyi içermektedir. Bu laboratuvarda uzaya gönderilecek, nükleer radyasyon dedektörleri, güneş hücre görüntüleme araçları, özel üretilmiş radyasyon testi elektronik malzemeleri, dedektörler test edilecektir.

Bu proje 12 Mayıs 2014 tarihinde Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın katılımıyla ile imzalanan ve 3 Şubat 2015 tarih ve 6587 numaralı Resmi Gazete'de yayınlanan CERN Ortak Üyelik Anlaşması'nın ilk kazancı olacaktır. Bu CERN tarafından sağlanan ilk teknolojik altyapı olacaktır.

Proje, 31 Ağustos 2015 tarihinde Kalkınma Bakanlığı’nın desteğiyle başlamıştır.

TAEK SANAEM PHT Ar&Ge odasında kurulacak ODTÜ Saçılmalı Demet Hattı’nın (ODTÜ-SDH’nin) kavramsal tasarımı tamamlanmış olup teknik tasarımı yapılmaktadır. 

ODTÜ-SDH’de yer alan 3 adet dört kutuplu mıknatıslar, ince saçılma filmleri ve kolimatörler ile ESA ESCC No. 25100 Tekil Olay Etkisi Test Methodu ve Kılavuza uygun demet hedef noktasında elde edilebilecektir.

Hedef noktasında standarda uygun elde edilen proton demeti ile Türkiye’de ilk kez Tekil Olay Etkisi radyasyon testleri yapılabilecektir.

İMECE uydu projesi için ülkemizde geliştirilecek ve üretilecek olan güneş panelleri, lityum iyon batarya ve kontrol kartı, çok katmanlı yalıtım battaniyesi ODTÜ_SDH’de test edilecektir. Projede 3 doktora öğrencisi, 2 yüksek lisans öğrencisi, 4 mühendis, 2 tekniker ve 1 idari personel çalışmaktadır.

Proje çalışmaları için önemli bir aşama olan ön test kurulumu Ocak 2017 tarihinde yapılacak olup hedef noktasında standarda uygun olmayan demet ile hem ODTÜ-SDH ekibinin deneyim kazanması sağlanacak hem de geliştirilen güneş panelleri, lityum iyon bataryanın ilk prototiplerin testleri yapılabilecektir.

Ayrıca TÜBİTAK BİLGEM UEKAE YİTAL’ın geliştirdiği bazı bileşenlerinde radyasyon testleri yapılabilecektir. Ön test kurulumu ile yaklaşık 2 ay boyunca yapılacak testler sonucunda kurulan demet hattı kaldırılarak standarda uygun demeti verebilecek olan ODTÜ-SDH kurulumu TAEK SANAEM PHT Ar&Ge odasında beş kollu anahtar mıknatısın kurulumundan sonra yapılacak ve üretimi tamamlanan güneş panelleri, lityum iyon batarya ve kontrol kartı, çok katmanlı yalıtım battaniyesinin radyasyon testleri 2017 Ağustos ayında başlayacaktır.